آیا کنارگذاشتن برنامه هستهای ایران باعث صلح با آمریکا میشود؟
آیا کنارگذاشتن برنامه هستهای ایران باعث صلح با آمریکا میشود؟
پاسخ:
برخی معتقدند کنار گذاشتن برنامه هستهای ایران میتواند به صلح با آمریکا منجر شود. اما شواهد تاریخی و سیاسی نشان میدهد که تسلیم شدن، نهتنها درگیریها را پایان نمیدهد بلکه ممکن است ایران را آسیبپذیرتر کند. این متن با بررسی تجربیات کشورها، اظهارات مقامات و استانداردهای دوگانه، نشان میدهد که حفظ حق غنیسازی صلحآمیز، استراتژی مناسبتری است.
۱) تجربه تاریخی: تسلیم و پیامدهای آن
تجربه کشورهای دیگر نشان میدهد کنار گذاشتن برنامههای تسلیحاتی امنیت را تضمین نمیکند
- لیبی: معمر قذافی در ۲۰۰۳ برنامه هستهای لیبی را در ازای وعده رفع تحریمها تسلیم کرد. اما در ۲۰۱۱، ناتو به لیبی حمله کرد، قذافی سرنگون شد و کشور در هرجومرج فرو رفت
درس: تسلیم شدن لیبی را بیدفاع کرد.
- عراق: صدام حسین در دهه ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ با بازرسیهای آمریکا همکاری کرد، اما در ۲۰۰۳، آمریکا با ادعای واهی تسلیحات کشتار جمعی، عراق را اشغال کرد
درس: همکاری یکجانبه از تهاجم جلوگیری نکرد.
- شوروی: میخائیل گورباچف در دهه ۱۹۸۰ با کاهش تسلیحات هستهای و اعتماد به آمریکا موافقت کرد، اما این به فروپاشی اقتصادی و سیاسی شوروی منجر شد
- درس: اعتماد به غرب به وابستگی و نابودی انجامید.
۲) نگرانیهای آمریکا فراتر از برنامه هستهای
- اظهارات مقامات آمریکایی نشان میدهد که نگرانیهایشان به برنامه هستهای محدود نیست:
اظهارات ترامپ: در ۲۰۱۸، دونالد ترامپ پس از خروج از برجام گفت این توافق به "رفتارهای خبیثانه" ایران، مانند حمایت از گروههای منطقهای و موشکهای بالستیک، توجه نکرده است
درس: حتی توقف برنامه هستهای، فشارها را پایان نمیدهد.
- ادعاهای نتانیاهو: بنیامین نتانیاهو از ۱۹۹۲ ادعا کرد ایران در آستانه بمب هستهای است. در ۲۰۱۲، با نمایش کارتونی در سازمان ملل، گفت ایران تا بهار بعد به غنیسازی نهایی میرسد. اما گزارشهای اطلاعاتی اسرائیل در ۲۰۱۲ نشان داد ایران تسلیحات هستهای تولید نمیکند
درس: ادعاها بهانهای برای فشارهای گستردهتر است.
۳) عدم پایبندی آمریکا به تعهدات
خروج یکجانبه آمریکا از برجام در ۲۰۱۸، علیرغم پایبندی ایران (تأییدشده توسط IAEA)، اعتماد به آمریکا را تضعیف کرد
آمریکا همچنین از معاهداتی مانند ABM (۲۰۰۲) و توافق پاریس (۲۰۱۷) خارج شده است
درس: آمریکا در توافقات غیرقابل اعتماد است.
۴) استانداردهای دوگانه هستهای
- ایران، امضاکننده NPT، حق غنیسازی صلحآمیز دارد اما آمریکا و اسرائیل این حق را زیر سؤال میبرند.
آمریکا: تنها کشوری است که از تسلیحات هستهای در جنگ (هیروشیما و ناکازاکی) استفاده کرده و زرادخانه گستردهای دارد
- اسرائیل: بدون امضای NPT، زرادخانه هستهای دارد و مورد حمایت غرب است
- درس: استانداردهای دوگانه، مشروعیت فشارها را زیر سؤال میبرد.
نتیجهگیری
کنار گذاشتن برنامه هستهای ایران به صلح با آمریکا منجر نمیشود. تجربیات لیبی، عراق و شوروی نشان میدهد تسلیم شدن امنیت را تضمین نمیکند. نگرانیهای آمریکا فراتر از مسائل هستهای است و شامل نفوذ منطقهای و توان موشکی ایران میشود. خروج از برجام و استانداردهای دوگانه نشان میدهد اعتماد به آمریکا غیرمنطقی است. حفظ حق غنیسازی صلحآمیز تحت نظارت بینالمللی، بهترین استراتژی برای حفاظت از منافع ملی ایران است.
منبع کانال اندیشکده سعداء
نظر دهید